İktisadi Düşünce Tarihi

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ......................................................................................................................VII

GİRİŞ........................................................................................................................... I

I. ADAM SMITH’TEN ÖNCE İKTİSAT DÜŞÜNCESİ................................................5

1. İlk Çağlar ve İktisat Düşüncesi.................................................................................5

2. Ortaçağ, Hıristiyanlık ve İktisat Düşüncesi...............................................................7

3. Müslümanlık ve İktisat Düşüncesi...........................................................................10

4. Merkantilizm............................................................................................................11

4.1. Merkantilizmi Hazırlayan Şartlar..........................................................................12

4.2. Merkantilizmin İlkeleri..........................................................................................14

4.3. Merkantilist Dönemde Osmanlılar İktisat Düşüncesi...........................................16

Okuma Parçası...........................................................................................................19

5. Fizyokrasi...............................................................................................................26

Okuma Parçası...........................................................................................................29

II. KLÂSİK İKTİSAT DÜŞÜNCESİ.....................................................................................37

1. Adam Smith (1723-1790)......................................................................................38

1.1. Ulusların Zenginliği: Teorik yapı ve İktisat Bilimine Katkılar...............................39

1.2. Değer Kavramı ve Emek-Değer Teorisi.............................................................40

1.3. Bölüşüm Teorisi.................................................................................................43

1.4. Sermaye Birikimi ve Tasarruf-Yatırım Kavramları............................................ 44

2. Jean Baptist Say (1767-1832)..............................................................................47

3. Thomas Robert Malthus (1766-1834)..................................................................48

3.1. Nüfus Teorisi....................................................................................................49

3.2. Malthus ve Say Yasası.....................................................................................51

4. David Ricardo (1772-1823).................................................................................52

4.1. Ricardo’nun Değer Analizi...............................................................................52

4.2. Ricardo’da Ücret, Rant ve Kâr.........................................................................53

4.3. Ricardo’nun Bölüşüm Teorisi...........................................................................55

5. John Stuart Mill (1806-1873)...............................................................................55

6. Klâsik İktisat Düşüncesinin Genel Özellikleri.......................................................57

6.1. Klâsik Emek-Değer Teorisi...............................................................................57

6.2. Klâsik Üretim Fonksiyonu ................................................................................58

6.3. Klâsik Rant Teorisi ...........................................................................................58

6.4. Klâsik Nüfus Teorisi..........................................................................................59

6.5. Klâsik Ücret Fonu Teorisi .................................................................................59

6.6. Klâsik Birikim ve Kâr Teorisi ...........................................................................60

6.7. Klâsik Büyüme Teorisi.....................................................................................61

6.8. Klâsik Para Teorisi ..........................................................................................61

6.9. Klâsik Genel Denge Teorisi.............................................................................62

6.10. Klâsik Dış Ticaret Teorisi...............................................................................63

7. Klâsik İktisat Düşüncesine Tepkiler.....................................................................66

Okuma Parçaları......................................................................................................70

III. İKTİSAT DÜŞÜNCESİNDE HETEREDOKS YAKLAŞIMLAR ........................... 83

1. Marksist Düşünce Okulu......................................................................................83

1.1. Marksist Emek-Değer Kuramı...........................................................................86

1.2. Artık-Değer Kuramı.........................................................................................88

1.3. Kâr Teorisi........................................................................................................88

Okuma Parçası........................................................................................................91

2. Tarihçi Okul....................................................................................................... 110

3. Diğer Heteredoks Yaklaşımlar.......................................................................... 111

Okuma Parçası......................................................................................................112

IV. NEO-KLÂSİK İKTİSAT DÜŞÜNCESİ........................................................................119

1. Neo-Klâsik Düşünceyi (Marjinalizmi) Hazırlayan Şartlar.....................................119

2. Marjinalist Kuram ve Marjinalistler.......................................................................123

3. Alfred Marshall ve Neo-Klâsik İktisat...................................................................128

4. Neo-Klâsik Teoriye Diğer Katkılar........................................................................132

5. Neo-Klâsik İktisada Yöneltilen Eleştiriler.............................................................134

Okuma Parçası........................................................................................................138

V. KURUMCU İKTİSAT.....................................................................................................149

Okuma Parçaları.....................................................................................................152

VI. İKTİSAT DÜŞÜNCESİNDE REFAHIN ANLAMI....................................................169

VII. İKTİSAT DÜŞÜNCESİNDE PARANIN ANLAMI VE

DEVRESEL HAREKETLERİN YERİ.....................................................................173

VIII. İKTİSAT DÜŞÜNCESİNDE J. M. KEYNES............................................................181

1. Keynes’in Hayatı..................................................................................................182

2. Keynesci Devrim..................................................................................................185

3. Genel Teori........................................................................................................187

4. Keynes’in Yorumlanması...................................................................................191

4.1. Samuelson ve Neo-Klâsik Sentez...................................................................192

4.2. Tüketim Fonksiyonunun Yeniden Ele Alınması...............................................194

4.3. Keynesci Makas (45° Doğrusu Modeli)...........................................................195

4.4. IS-LM Modeli...................................................................................................196

4.5. Philips Eğrisi....................................................................................................198

4.6. Harrod-Domar Dinamik Büyüme Modeli..........................................................199

4.7. Keynes’in Mirası.............................................................................................. 200

4.7.1 Yeni Keynesciler............................................................................................202

4.7.2 Post Keynesciler............................................................................................203

Okuma Parçaları.....................................................................................................205

IX. İKTİSAT DÜŞÜNCESİNDE KEYNES KARŞITLIĞI..............................................219

1. Paracı (Monetarist ) Teori....................................................................................220

2. Yeni Klâsik Teori.................................................................................................222

3. Arz Yanlı İktisat...................................................................................................224

4. Kamu Tercihi Teorisi ve Anayasal İktisat............................................................226

Okuma Parçaları.....................................................................................................229

X. SONUÇ YERİNE..............................................................................................................243

KAYNAKÇA.............................................................................................................247